Η πρόληψη καρδιαγγειακών επεισοδίων βρίσκεται στον πυρήνα της βελτίωσης της ποιότητας ζωής και της αύξησης της επιβίωσης. Στηρίζεται σε 6 βασικούς πυλώνες : οι 3 αφορούν παθήσεις και τη σωστή ρύθμισή τους (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδης διαβήτης, δυσλιπιδαιμία) και οι άλλες 3 τον τρόπο ζωής (διακοπή καπνίσματος, διατροφή, τακτική καθημερινή άσκηση). Το σύνθετο παζλ της πρόληψης έρχονται να συμπληρώσουν και άλλοι παράγοντες, όπως η διατήρηση επιθυμητού σωματικού βάρους, η αποφυγή του stress και η ψυχική υγεία. Γίνεται επομένως κατανοητό πως σε μεγάλο βαθμό η πρόληψη είναι στο χέρι μας. Πόσο ακριβώς όμως σημαντικό είναι να υιοθετούμε ένα υγιεινό lifestyle? Υπάρχει μετρήσιμο μέγεθος για την επίδραση που έχουν τέτοιες αλλαγές στο προσδόκιμο επιβίωσης?
Ο παρακάτω πίνακας ανήκει στις τελευταίες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρίας για την καρδιαγγειακή πρόληψη και οδηγεί στην εκτίμηση του SCORE 2, δηλαδή υπολογίζει τον κίνδυνο που έχει κάποιος να υποστεί μείζον καρδιαγγειακό σύμβαμα (έμφραγμα ή αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο), θανατηφόρο ή μη, μέσα στην επόμενη δεκαετία της ζωής του.
Συνεκτιμά τους εξής παράγοντες : ηλικία, φύλο, κάπνισμα, αρτηριακή πίεση και non-HDL χοληστερόλη (δηλαδή ολική χοληστερόλη – ´καλή´ χοληστερόλη) και έχει προκύψει μετά από πολλά δεδομένα από πολλαπλούς πληθυσμούς σε βάθος δεκαετιών. Ο συγκεκριμένος πίνακας είναι σταθμισμένος για χώρες που, με βάση το γενετικό προφίλ και τον τρόπο ζωής, θεωρούνται μετρίου καρδιαγγειακού κινδύνου, όπως η Ελλάδα (σημειωτέον στις προηγούμενες οδηγίες ανήκαμε στις χώρες χαμηλού κινδύνου). Τέλος, αφορά ανθρώπους > 40 ετών που είναι φαινομενικά υγιείς, δηλαδή δεν έχουν κάποιο σοβαρό χρόνιο νόσημα, όπως διαβήτη, νεφρική ανεπάρκεια ή γνωστή στεφανιαία νόσο (γιατί τότε θεωρούνται αυτομάτως υψηλού ή πολύ υψηλού κινδύνου και δε χρησιμοποιείται αυτό το score).
Ας πάρουμε λοιπόν ένα παράδειγμα : Έχουμε έναν άνδρα 42 ετών, καπνιστή, χωρίς άλλα προβλήματα, με καλή αρτηριακή πίεση (πχ ΣΑΠ 130mmHg) και ελαφρώς αυξημένη χοληστερίνη (π.χ non-HDL 170 mg/dL). Λίγο πολύ όλοι μας έχουμε κάποιον με αυτό το προφίλ στον κοινωνικό μας κύκλο. Όπως φαίνεται παρακάτω, ο κίνδυνος που έχει αυτός ο άνθρωπος να υποστεί καρδιαγγειακό επεισόδιο τα επόμενα 10 χρόνια είναι 5%.
Δηλαδή, έχει τον ίδιο κίνδυνο με έναν άντρα 58 (!!!) ετών που δεν καπνίζει και έχει καλύτερα ρυθμισμένη τη χοληστερίνη του!
Τι θα αλλάξει τώρα αν ο άνθρωπός μας κόψει το κάπνισμα και ακολουθήσει μία καλύτερη, χαμηλή σε λιπαρά διατροφή και ομαλοποιήσει τη χοληστερίνη του?
Ο 10ετής κίνδυνος πλέον πέφτει στο 2%. Με λίγα λόγια, κάνοντας απλά και μόνο δύο αλλαγές στον τρόπο ζωής του (διακοπή καπνίσματος και διατροφή), χωρίς φάρμακα και εξειδικευμένες θεραπείες ή παρεμβάσεις, ελαττώνει την πιθανότητα να πάθει έμφραγμα ή εγκεφαλικό τα επόμενα 10 χρόνια κατά περισσότερο από 50%!
Πιστεύω αξίζει μια προσπάθεια, τι λέτε?